Risico

Risico is de kans of waarschijnlijkheid dat een persoon schade ondervindt of een nadelig gezondheidseffect ondervindt bij blootstelling aan een gevaar. Het kan ook van toepassing zijn op situaties met verlies van eigendommen of apparatuur, of schadelijke gevolgen voor het milieu. In het Engels wordt in deze definitie het woord ‘gevaar’ vertaald als ‘hazard’, in het Nederlands: ‘bedreiging’. Vaak worden de woorden ‘risico’ en ‘gevaar’ gecombineerd, daarom gebruiken veel mensen de termen door elkaar.

Een gevaar is een bron van potentiële schade of nadelige gevolgen voor de gezondheid van iets of iemand. Bij gevaar gaat het om de mogelijkheid van schade of een nadelig effect en bij risico om de kans of waarschijnlijkheid.
Vertalen we dit naar de bergwereld, dan kunnen we zeggen dat de bergen, de natuur of het klimaat ‘gevaarlijk’ zijn of een ‘bedreiging’ vormen en dat het ‘risico’ ontstaat als mensen, dieren of zaken zich hieraan blootstellen. Als we naar de bergen gaan moeten we ons bewust zijn van het risico dat we nemen en kunnen we dat niet afschuiven op iets of iemand anders.

En nu wordt het interessant: bergsporters kunnen een bewust risico nemen, terwijl anderen de risico’s juist willen mijden. Bergbewoners die te maken krijgen met klimaatverandering worden plotseling blootgesteld aan meer gevaar. Vluchtelingen die proberen te ontsnappen aan honger of oorlog, zoeken niet het gevaar in de bergen, maar een route naar minder bedreigingen.

Het privilege om risico’s te nemen zie je vooral bij mensen die in hun leven weinig of geen bedreigingen kennen. De luxe van het ontbreken van gevaar is voor veel avonturiers een uitgangspositie.

Wie vaker met gevaar in aanraking is gekomen, is later bereid om grotere risico’s te nemen. Het was daarom niet vreemd dat veel klimmers die in het interbellum deelnamen aan gewaagde expedities, in de Eerste Wereldoorlog in de loopgraven hadden gevochten. Een groot deel van het team van de beroemde Everest expeditie van 1924 had daar de dood in de ogen gekeken.

‘Risico’ is daarmee een veelzijdig begrip, dat niet alleen de bergsport behelst, maar ook klimaatverandering, omgang met de natuur en zelfs sociale ontwikkelingen. Tijdens het Dutch Mountain Film Festival onderzoeken we dit ingewikkelde begrip daarom aan de hand van films, documentaires, lezingen, interviews, voordrachten en workshops.